Trong nông nghiệp hiện đại, phân bón lá (foliar fertilizer) không chỉ là công cụ hỗ trợ mà đã trở thành giải pháp bổ sung quan trọng. Đặc biệt trong những giai đoạn cây cần “tiếp sức” nhanh. Khi hệ rễ bị hạn chế (do đất nghèo, thời tiết bất lợi, pH cao, ngập úng…), việc bổ sung qua lá giúp cây nhận dưỡng chất nhanh chóng, hiệu quả hơn.
1. Phân bón lá là gì?
Phân bón lá là phân hòa tan trong nước, phun trực tiếp lên bề mặt lá hoặc thân bằng giải pháp loãng. Cây có khả năng hấp thu các nguyên tố dinh dưỡng qua khí khổng và biểu bì lá.
Một số loại phân bón lá còn bổ sung thêm chất điều hòa sinh trưởng, hormone, vi sinh vật kích thích để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng.
2. Công dụng nổi bật của phân bón lá
Dưới đây là các lợi ích đã được nhiều nghiên cứu và thực tiễn nông nghiệp chứng minh:
2.1 Cung cấp dinh dưỡng nhanh chóng, chính xác
Khi cây cần vi lượng hoặc dinh dưỡng khẩn cấp (kẽm, sắt, bo…), phun lá khiến dưỡng chất đến nơi tiêu thụ nhanh hơn so với bổ sung qua rễ, đặc biệt trong điều kiện đất bất lợi.
2.2 Tăng hiệu quả sử dụng – giảm thất thoát dinh dưỡng
Dinh dưỡng trong phân bón lá ít bị rửa trôi, không phụ thuộc hoàn toàn vào sự vận chuyển qua đất, giúp tăng hiệu suất hấp thu. Có tài liệu cho rằng hiệu quả hấp thu qua lá có thể đạt tới 90% trong khi bón qua đất có thể chỉ đạt 45-50 %.
2.3 Kích thích sinh trưởng, điều hòa sinh lý
Phân bón lá thường đi kèm các chất kích thích sinh trưởng (auxin, cytokinin, gibberellin…), giúp cây đâm chồi, ra hoa, đậu trái. Nó cũng hỗ trợ điều hòa quá trình trao đổi nội sinh, giảm rụng trái sinh lý và tăng đậu quả.
2.4 Nâng cao năng suất và chất lượng nông sản
Trong các nghiên cứu trên cây dưa (melon), phun lá làm thay đổi hình dáng, độ đồng đều, màu vỏ và chất lượng trái so với không phun.
Ngoài ra, các bài đánh giá tổng hợp cho thấy phun phân lá có thể giúp tăng năng suất từ 15–19% và cải thiện chất lượng 9–29% dưới điều kiện stress môi trường.
2.5 Hỗ trợ cây khi rễ bị suy yếu hoặc điều kiện bất lợi
Khi rễ bị tổn thương, bị ngập úng, đất chua kiềm, mặn hay tình trạng hạn hán. Khả năng hấp thu qua rễ giảm – phân bón lá “bù đắp” ngay các dưỡng chất cần thiết giúp cây duy trì sinh trưởng.
2.6 Cải thiện sự đồng đều phân bố dưỡng chất trong cây
Một số nghiên cứu cho thấy áp dụng phân bón lá hỗn hợp khoáng/organics giúp kích thích hệ rễ, cải thiện sự phân bố nội tại dưỡng chất trong cây, từ lá đến trái.
2.7 Góp phần nâng cao khả năng chịu stress (nhiệt, mặn, úng)
Sử dụng phân bón lá giúp cây phản ứng nhanh hơn với các điều kiện bất lợi. Cải thiện khả năng chống chịu và ổn định năng suất khi trời nắng nóng, mưa nhiều hoặc độ mặn cao.
3. Khi nào nên dùng phân bón lá?
– Giai đoạn cây ra lá non, chuẩn bị ra hoa, đậu trái và nuôi trái – lúc nhu cầu dinh dưỡng tăng cao.
– Khi cây có dấu hiệu thiếu vi lượng: vàng lá, chậm phát triển lá hoặc hoa.
– Khi rễ hấp thu kém do điều kiện đất: chua, mặn, nghèo dinh dưỡng.
– Khi cây bị stress (nắng nóng, mưa nhiều, sự thay đổi thời tiết).
– Trong canh tác theo hướng sạch, hữu cơ, khi cần giảm bớt lượng phân bón gốc và cần bổ sung vi lượng.
4. Lưu ý quan trọng khi sử dụng phân bón lá
– Pha đúng tỷ lệ theo hướng dẫn – không pha quá đặc gây cháy lá.
– Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh trời nắng gắt hoặc khi lá ướt do mưa.
– Tránh phun trùng giai đoạn ra hoa mạnh nếu không cần thiết – có thể gây rụng hoa.
– Phun đều hai mặt lá, đặc biệt mặt dưới lá – phần khí khổng cao hơn.
– Không dùng phân bón lá thay thế hoàn toàn phân bón gốc – nên kết hợp cả hai để cân đối dinh dưỡng đất-trên lá.
– Chọn loại phân lá có nguồn gốc rõ ràng, chứa dạng chelate hoặc dễ hấp thu, bổ sung chất kích thích sinh trưởng khi cần.
5. Kết luận
Công dụng của phân bón lá rất đa dạng và thiết yếu trong quá trình nuôi dưỡng cây trồng. Từ việc bổ sung nhanh dưỡng chất, cải thiện chất lượng trái, tăng năng suất. ho đến hỗ trợ khi cây bị stress hoặc rễ hấp thu yếu.
Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao, bà con cần hiểu rõ đặc điểm cây trồng, giai đoạn sinh trưởng, kết hợp đúng kỹ thuật phun và phối hợp với bón gốc. Khi áp dụng khoa học, phân bón lá sẽ trở thành “vũ khí bí mật” giúp cây khỏe mạnh, năng suất cao và sản phẩm đạt chuẩn thương phẩm.
Kim Nông Goldstar Sản Phẩm Chất Lượng – Dịch Vụ Hoàn Hảo!
Mời quý bà con tham khảo thêm sản phẩm tại: https://kimnonggoldstar.vn/
Theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều tin tức bổ ích tại Fanpage: Kim Nông Goldstar